Trong quá trình luyện thi IELTS Speaking, nhiều người học—đặc biệt là người mới bắt đầu hoặc thiếu tự tin—thường chọn phương pháp học thuộc mẫu câu để chuẩn bị cho bài thi. Việc này đôi khi xuất phát từ mong muốn “an toàn”, tránh tình trạng bí ý, lúng túng hoặc nói sai ngữ pháp.
Vậy học thuộc mẫu câu IELTS Speaking có thực sự giúp ích trong phòng thi? Hay đó chỉ là một “lối tắt” dễ khiến bạn mất điểm?
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng phân tích rõ ưu và nhược điểm của việc học thuộc mẫu câu, từ đó rút ra cách học đúng đắn nếu bạn vẫn muốn tận dụng mẫu câu mà không bị đánh giá là thiếu tự nhiên.
1. Có nên học thuộc mẫu câu IELTS Speaking để dùng khi thi không?
| Có nên học thuộc mẫu câu IELTS Speaking để dùng khi thi không? Câu trả lời: Học thuộc mẫu câu IELTS Speaking có thể giúp bạn tự tin hơn, đặc biệt ở trình độ sơ cấp. Tuy nhiên, nếu lạm dụng hoặc trả lời như học vẹt, bạn sẽ bị giám khảo đánh giá là thiếu linh hoạt và không đạt được điểm cao ở tiêu chí Fluency và Pronunciation. |
Cách tốt nhất là biết sử dụng mẫu câu như “khung sườn”, sau đó luyện phản xạ để nói tự nhiên, phù hợp với từng câu hỏi.
2. Vì sao người học thích học thuộc mẫu câu IELTS Speaking?
Trước khi nói đến việc có nên học hay không, chúng ta cần hiểu vì sao nhiều thí sinh chọn học thuộc mẫu câu ngay từ đầu. Việc này không hẳn vì lười biếng mà thường bắt nguồn từ sự lo lắng, thiếu tự tin và mong muốn có một cách tiếp cận “an toàn”.
2.1. Tâm lý sợ nói sai – muốn an toàn
Nhiều thí sinh lo sợ:
- Không biết nói gì khi được hỏi
- Nói sai ngữ pháp
- Phát âm sai dẫn đến không được hiểu
→ Việc học sẵn vài câu mẫu cho Part 1, Part 2, Part 3 giúp họ cảm thấy “có gì đó để bấu víu”.
2.2. Thiếu vốn từ vựng và cấu trúc câu
Khi chưa đủ tự tin diễn đạt, người học thường tìm mẫu câu có sẵn, như:
- “Well, to be honest…”
- “From my point of view…”
- “There are several reasons why I think so…”
Các cụm này rất phổ biến trong sách luyện thi, video mẫu trên YouTube, hoặc khóa học Speaking.
3.3. Thói quen học theo “template”
Một số trung tâm hoặc tài liệu hướng dẫn học viên áp dụng cấu trúc cố định (template) cho mọi câu trả lời → dễ dẫn đến việc học thuộc tràn lan thay vì phát triển phản xạ thật sự.
3. Ưu – Nhược điểm của việc học thuộc mẫu câu IELTS Speaking
Dù là chiến lược tạm thời hay phương pháp học chính, việc học thuộc mẫu câu luôn có hai mặt. Cùng xem xét những điểm mạnh và điểm yếu để biết liệu đây có phải là lựa chọn phù hợp cho bạn.
3.1. Ưu điểm
| Ưu điểm | Lợi ích |
| ✅ Tăng sự tự tin | Không lo “bí lời” trong lúc thi |
| ✅ Dễ cho người mới bắt đầu | Dễ tiếp cận, có nền tảng cơ bản |
| ✅ Cải thiện phát âm | Nếu học qua mẫu audio chuẩn |
| ✅ Tăng điểm ngữ pháp | Dùng được cấu trúc hay, đúng ngữ pháp |
3.2. Nhược điểm
| Nhược điểm | Hệ quả |
| ❌ Nói không tự nhiên | Giám khảo nhận ra ngay bạn học thuộc lòng |
| ❌ Thiếu linh hoạt | Không xoay chuyển được khi gặp câu hỏi lạ |
| ❌ Mất điểm “Fluency” | Ngập ngừng, thiếu mạch lạc nếu bị “quên câu” |
| ❌ Gây cảm giác giả tạo | Mất điểm ấn tượng, không tương tác hiệu quả với giám khảo |
Theo tiêu chí chấm thi, IELTS Speaking đánh giá khả năng giao tiếp tự nhiên và linh hoạt, chứ không phải khả năng “diễn đạt thuộc lòng”.
4. Khi nào nên – và không nên – học thuộc mẫu câu IELTS Speaking?
Biết ưu – nhược điểm rồi, giờ là lúc xác định rõ: trong trường hợp nào bạn nên dùng mẫu câu, và khi nào thì nên tránh hoàn toàn để không ảnh hưởng đến điểm số.
4.1. NÊN học mẫu câu nếu bạn là người mới bắt đầu
- Mẫu câu giúp bạn làm quen với cách mở đầu, chuyển ý, kết thúc
- Là công cụ để luyện phản xạ cơ bản chứ không phải công thức thi
4.2. KHÔNG NÊN học thuộc lòng toàn bộ câu trả lời
- Không áp dụng cùng một câu trả lời cho mọi câu hỏi
- Không cố nhét mẫu câu vào nếu không phù hợp ngữ cảnh
Thay vì học nguyên câu, hãy học cấu trúc mở – diễn giải – ví dụ để luyện linh hoạt.
Xem thêm:
- Trả lời câu hỏi khó trong IELTS Speaking Part 3 sao cho rõ ràng và mạch lạc?
- Làm sao tận dụng 1 phút chuẩn bị trong IELTS Speaking Part 2 hiệu quả?
- Giải đáp: Làm sao để nâng điểm Pronunciation trong IELTS Speaking?
- Làm sao để nói trôi chảy và phát âm đúng trong IELTS Speaking?
- Bạn quên ý chính trong IELTS Speaking Part 2? Cách xử lý hiệu quả không mất điểm!
5. Cách học thuộc mẫu câu IELTS Speaking đúng cách để vẫn nói tự nhiên
Nếu bạn vẫn muốn tận dụng mẫu câu, hãy học theo cách có chiến lược và phù hợp. Dưới đây là các mẹo học giúp bạn nói tự nhiên mà không bị “thuộc lòng quá lố”.
5.1. Học cụm từ chức năng – không học trọn câu
Ví dụ:
- Thay vì học: “I strongly believe that…”
→ Học: “strongly believe” và thực hành đặt câu với nhiều chủ đề
5.2. Tập dùng mẫu câu trong tình huống thật
Lấy 1 câu hỏi IELTS bất kỳ → áp dụng mẫu câu vào trả lời → thu âm → nghe lại → chỉnh sửa
5.3. Luyện paraphrase để tránh bị máy móc
Dùng 1 mẫu câu → viết lại theo cách khác → luyện nói lại bằng cách diễn đạt của bạn
Mục tiêu: thành thạo mẫu câu ở mức phản xạ, không phải học vẹt.
6. Một số mẫu câu nên học – nếu dùng đúng cách
Không phải mẫu câu nào cũng xấu. Nếu dùng hợp lý và linh hoạt, một số mẫu thực sự có thể giúp bạn cải thiện phản xạ và trình bày trôi chảy hơn. Dưới đây là những mẫu nên học và ứng dụng thử.
| Mục đích | Mẫu câu tham khảo |
| Mở đầu ý | To be honest, I think… / Well, in my opinion… |
| Giải thích ý | The main reason is that… / This is because… |
| Ví dụ | For instance, take the case of… / Let me give you an example… |
| Bày tỏ quan điểm | I tend to believe that… / Personally, I would say that… |
| Kết thúc câu trả lời | That’s pretty much it. / So yeah, that’s what I think. |
Học những mẫu câu này ở dạng tự nhiên và tình huống cụ thể sẽ giúp bạn phản xạ tốt hơn mà không bị gượng gạo.
7. Kết luận
Học thuộc mẫu câu IELTS Speaking không sai, nếu bạn hiểu đúng mục đích và áp dụng linh hoạt. Tuy nhiên, nếu bạn chỉ học thuộc lòng và “đọc kịch bản” khi thi, bạn sẽ mất điểm quan trọng về sự tự nhiên, mạch lạc và tương tác.
Bạn cần nhớ rằng:
- Học thuộc mẫu câu để hỗ trợ – không học để thay thế phản xạ thật.
- Sử dụng mẫu câu như “bộ công cụ”, không phải “kịch bản cứng”.
Nếu bạn muốn cải thiện kỹ năng Speaking một cách toàn diện và thực tế, hãy tham khảo thêm các bài viết trong chuyên mục Hỏi – Đáp. Và nếu bạn có bất kỳ thắc mắc nào hoặc cần lời khuyên cá nhân hóa, đừng ngần ngại nhấn vào nút “Đặt câu hỏi” để được đội ngũ Vietop English hỗ trợ nhanh chóng và tận tình nhất!
